Kính chào luật sư, em có câu hỏi này kính mong Luật sư giải đáp giúp gia đình em với ạ. Bố em sinh năm 1968, mẹ em sinh năm 1969. Bố mẹ em kết hôn năm 1990 và có 2 người con gái. Năm 2017, trong đợt đi làm về bố em không may qua đời vì tai nạn. Sinh thời bố mẹ em có một mảnh đất ông bà cho ở trên đó, diện tích 550 mét vuông. Nhà em đã làm nhà và được cấp bìa đỏ đứng tên bố mẹ em. Khi bố em mất được 3 tháng thì ông bà nội sang nói với nhà em là đất đai này của cha ông để lại, nay bố em mất mà lại không có con trai, nên ông bà muốn lấy lại đất và nhà để cho nhà chú ở, vì chú có con trai để thừa tự, đổi lại ông bà đồng ý cắt 100 mét vuông cho 3 mẹ con làm của riêng. Việc làm này của ông bà làm cho 3 mẹ con em rất bức xúc. Em muốn hỏi Luật sư, tài sản của bố em để lại thì có đương nhiên là của mẹ em sau khi bố chết không? Thủ tục để đứng tên trên tài sản đó như thế nào? Em xin trân trọng cảm ơn.
Trả lời:
Chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Nelson và Cộng sự. Chúng tôi xin trả lời như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
Bộ luật dân sự năm 2015
Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.
2. Nội dung trả lời:
Thứ nhất, dựa vào những dữ liệu bạn cung cấp thì trường hợp bố bạn chết không để lại di chúc và bố bạn có tài sản để lại thừa kế. Vì vậy trường hợp này tài sản của bố bạn sẽ tiến hành phân chia theo quy định của pháp luật. Cụ thể:
- Hàng thừa kế: Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự quy định: “1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;” Như vậy, ông, bà nội, mẹ bạn, bạn và em bạn là hàng thừa kế thứ nhất được hưởng di sản thừa kế của bố bạn ( trừ trường hợp bố bạn có con nuôi, bố mẹ nuôi hợp pháp). Và bố bạn mất thì tài sản không đương nhiên là thuộc về mẹ bạn mà thuộc về hàng thừa kế thứ nhất.
- Xác định tài sản thừa kế: Do tài sản của bố bạn là tài sản chung vợ chồng với mẹ bạn, vì vậy phần di sản thửa kế mặc định là 1/2 khối di sản đó thuộc về bố bạn, 1/2 tài sản thuộc về mẹ bạn. ( Chế độ tài sản chung quy định trong Luật hôn nhân và gia đình năm 2014)
- Về việc phân chia di sản thừa kế: Khoản 2 Điều 651 quy định: “2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau” Vì vậy, số tài sản thuộc về bố bạn (1/2) được chia đều cho hàng thừa kế như chúng tôi trình bày ở phần đầu.
- Thứ hai: Ông bà nội bạn không mặc nhiên được chiếm dụng quyền sử dụng đất của bố mẹ bạn, bởi quyền sử dụng đất đó đã xác lập quyền sử dụng đất và sở hữu nhà hợp pháp theo hình thức tặng cho. Ông bà không có quyền đòi lại. Tuy nhiên, ông bà được hưởng kỷ phần thừa kế theo pháp luật như chúng tôi đã trình bày ở phần trên.
- Trên đây là tư vấn sơ bộ của Bộ phận tư vấn pháp luật dân sự, nếu bạn cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của chúng tôi, xin hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ email hoặc số điện thoại đường dây nóng 0968.028.081 để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp.
Trân trọng!
Bộ phận Tư vấn Pháp luật Dân sự.